ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΕΞΗΝΤΑ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
Συμπληρώθηκαν 63 χρόνια από την ίδρυση το 1952 της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών (Ε.Κ.Σ.), η οποία είχε ως σκοπό να καλύψει το μεγάλο κενό που δημιουργήθηκε στον πνευματικό χώρο της Κέρκυρας – μία από τις συνέπειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η μακρά αυτή διαδρομή δικαίωσε απόλυτα τον εμπνευστή αυτής της πρωτοβουλίας, τον Κώστα Δαφνή, ο οποίος, μέχρι τον θάνατό του, υπήρξε η ψυχή της Εταιρείας. Όπως είναι γνωστό, την αρχική ιδέα για την ίδρυσή της συνέλαβε το ανήσυχο και δημιουργικό μυαλό του. Μαζί με τον διαπρεπή νομικό και λόγιο Θεόδωρο Μακρή και άλλους εκλεκτούς Κερκυραίους και Κερκυραίες με πνευματικά ενδιαφέροντα αποφάσισαν να προχωρήσουν στην υλοποίηση του ανιδιοτελούς τους στόχου. Το καταστατικό της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών ψηφίστηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1952 και το υπέγραψαν 23 ιδρυτικά μέλη. Συγκεκριμένα, από τον χώρο των γραμμάτων και της ιστορικής έρευνας η Ειρήνη Α. Δεντρινού, η Αβιγαήλ Νικοκάβουρα, η Μαρή Ασπιώτη, ο Κώστας Δαφνής,
ο Νίκος Καρύδης, ο Μ.Ι. Δεσύλλας, ο Ιάσων Δεπούντης και ο Γιάννης Μωραΐτης. Από τον χώρο των τεχνών η Ελπίδα Χαλικιοπούλου. Από τον νομικό κόσμο ο Θεόδωρος Μακρής, ο Σπύρος Ναθαναήλ, ο Χαράλαμπος Φαγογένης, ο Περικλής Καρύδης, ο Σπύρος Χονδρογιάννης, η Αυγή Θ. Μακρή, η Μαρή Θ. Μακρή και ο Παναγιώτης Γαστεράτος. Από τον χώρο της εκπαίδευσης ο Σταμάτιος Λάσκαρης, ο Κωνσταντίνος Γρόλλιος, ο Γιάννης Λινάρδος και η Χαρά Στούπη. Τέλος, η Ιουλία Γρόλλιου και η Αικατερίνη Χονδρογιάννη.
Εκ μέρους του εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου έγινε συνεχής και σοβαρή προσπάθεια ώστε να καλυφθούν ικανοποιητικά οι περισσότεροι από τους τεθέντες στόχους, όπως: α) Η έρευνα της ιστορίας, της λαογραφίας και γενικώς της πνευματικής και καλλιτεχνικής παραγωγής της Κέρκυρας, β) η μελέτη της κερκυραϊκής οικονομίας και των επιμέρους προβλημάτων της, γ) η διαφύλαξη, συντήρηση, έρευνα και έκδοση των ιστορικών και καλλιτεχνικών μνημείων και χειρογράφων, και δ) η ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία λαϊκών αναγνωστηρίων και λαϊκών βιβλιοθηκών στην πόλη και την ύπαιθρο.
Κατά τα πρώτα της βήματα η Ε.Κ.Σ. χρησιμοποίησε χώρο του πρώην Φρουραρχείου, στην οδό Καποδιστρίου. Τα βιβλία που αποκτούσε τα έθετε στη διάθεση της νεολαίας με τη δημιουργία λαϊκού αναγνωστηρίου. Ταυτόχρονα η Εταιρεία αποφάσισε να προβεί στην αναστήλωση του κατεστραμμένου από τους βομβαρδισμούς σπιτιού, όπου έζησε και πέθανε ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός. Τη μελέτη και την επίβλεψη ανέλαβαν, αφιλοκερδώς, ο αρχιτέκτονας Ιωάννης Κόλλας και ο πολιτικός μηχανικός Γεώργιος Λινάρδος. Για την κάλυψη της σχετικής δαπάνης διενεργήθηκε πανελλήνιος έρανος, που απέδωσε το ποσό των 159.324,10 δρχ. Με αντίστοιχο ποσό η Εταιρεία επιχορηγήθηκε από τα Κρατικά Λαχεία, ενώ ποσό 120.497,10 δρχ. διατέθηκε από πόρους της Ε.Κ.Σ. Έτσι, το συνολικό ποσό για την ανέγερση και τον αρχικό εξοπλισμό ανήλθε σε 439.608,20 δρχ.
Στις 11 Ιουλίου 1970 απεβίωσε ο από το 1968 επίτιμος πρόεδρος της Ε.Κ.Σ. Θεόδωρος Μακρής, του οποίου η προσφορά υπήρξε καθοριστική. Τον εκλιπόντα είχε διαδεχθεί στην προεδρία, από διετίας ήδη, ο Κώστας Δαφνής.
Μεταξύ της 14ης και 20ής Σεπτεμβρίου 1970 η Ε.Κ.Σ. διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία την Α’ Επτανησιακή Εβδομάδα στην Κέρκυρα, θεσμό που είχε αποφασιστεί κατά το Γ’ Πανιόνιο Συνέδριο του Σεπτεμβρίου του 1965 (στη Ζάκυνθο). Κατά τη διάρκειά της «προβλήθηκε ικανοποιητικά η συμβολή των Επτανήσων στη Νεοελληνική Αναγέννηση […] ενώ αναθερμάνθηκε το θέμα της Ιονίου Ακαδημίας […]». Στις πνευματικές εκδηλώσεις της εβδομάδας μετείχαν επιστήμονες και πνευματικοί άνθρωποι αναγνωρισμένου κύρους και μεγάλης ακτινοβολίας. Πραγματοποιήθηκαν επίσης παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου, εκθέσεις έργων ζωγραφικής, παλαιών χαρτών της Κέρκυρας κ.ά.
Το έτος 1971 πραγματοποιήθηκε δωρεά ποσού 130.000 δρχ. προς την Ε.Κ.Σ. για τον εμπλουτισμό του Μουσείου Σολωμού εκ μέρους του ζεύγους Μαίρης και Κίμωνος Κοσμάτου, τα ονόματα των οποίων και αναγράφηκαν στους μεγάλους ευεργέτες της Εταιρείας.
Το 1973 αποφασίστηκε η έκδοση του Αρχείου Καποδίστρια, έργου βαρύνουσας εθνικής σημασίας. Ο πρώτος τόμος εκδόθηκε το 1976. Τόσο ο τόμος αυτός όσο και ο επόμενος χρηματοδοτήθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών. Στην αντιμετώπιση της σχετικής δαπάνης συνέβαλε και το Ίδρυμα Μποδοσάκη, καθώς και η Αρχιεπισκοπή Βορείου και Νοτίου Αμερικής. Έχουν εκδοθεί εννέα τόμοι από τους δώδεκα που πρόβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός του έργου, τον συντονισμό του οποίου είχε αναλάβει εξ ολοκλήρου ο Κώστας Δαφνής.
Το έτος 1978 (28 Σεπτεμβρίου – 1 Οκτωβρίου) η Ε.Κ.Σ. διοργάνωσε στην Κέρκυρα το Δ’ Πανιόνιο Συνέδριο. Το Α’ (20-22 Μαΐου 1914) είχε διοργανωθεί επίσης στην Κέρκυρα, με την ευκαιρία του εορτασμού των πενήντα χρόνων από την Ένωση.
Το έτος 1978 απεβίωσε η Ισαβέλλα Δαλιέτου, αφήνοντας στον Δήμο αστικά ακίνητα στην πόλη της Κέρκυρας και συστήνοντας κληροδότημα, βάσει του οποίου τα έσοδα από τα μισθώματα καθορίστηκε να διατίθενται στο Ορφανοτροφείο Κερκύρας, στην Ιατροχειρουργική Εταιρεία Κερκύρας, στις Νυκτερινές Σχολές του Καλλιτεχνικού Ομίλου και στην Ε.Κ.Σ. Η δωρήτρια αναγορεύτηκε επίσης μεγάλη ευεργέτις.
Το έτος 1981 εγκαινιάστηκε η έκδοση σειράς των αυτοτελών δημοσιευμάτων «Δημοσιεύματα Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών», με θέματα κερκυραϊκής ιστορίας, φιλολογίας και λαογραφίας, που αποτελούν την επιστημονική προσφορά προς τον τόπο γνωστών ερευνητών
και μελετητών των κλάδων αυτών. Μαζί με τη νεότερη εκδοτική σειρά «Κερκυραίοι Δημιουργοί», που επιμελείται ο αντιπρόεδρος της Ε.Κ.Σ. Θεοδόσης Πυλαρινός, έχουν εκδοθεί σαράντα οκτώ τόμοι, οι οποίοι μαζί με το Αρχείο Καποδίστρια συμβάλλουν ουσιαστικά στην επτανησιακή ιστοριογραφία, και γενικότερα στα νεοελληνικά γράμματα.
Στις 7 Ιουλίου 1987 η καρδιά του Κώστα Δαφνή έπαψε να χτυπά. Αυτή η απώλεια συγκλόνισε τους άμεσους συνεργάτες του, ενώ ο πνευματικός κόσμος της Κέρκυρας έχασε έναν άξιο συνεχιστή της επτανησιακής παράδοσης. Στις 30 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους το Δ.Σ. εξέλεξε παμψηφεί για τη θέση του προέδρου τον π. Αθανάσιο Τσίτσα, αξίωμα το οποίο διατήρησε μέχρι τον θάνατό του.
Στις 19 Αυγούστου 1988 απεβίωσε ο εκπαιδευτικός Γεώργιος Καλογερόπουλος και στις 19 Ιανουαρίου 1991 ο Γεώργιος Λινάρδος, μηχανικός και ιστορικός μελετητής, αντιπρόεδροι αμφότεροι της Ε.Κ.Σ. Στη θέση τους επελέγησαν και εκλέχτηκαν οι καθηγητές του Ιονίου Πανεπιστημίου Αύγουστος Σορδίνας και Ιωάννης Μάζης.
Από το έτος 1990 άρχισε η ετήσια έκδοση των Χρονικών, δελτίων με τα πεπραγμένα του προηγούμενου έτους, που συνεχίζεται σε πιο εκτεταμένη μορφή, περιλαμβάνοντας τα τελευταία χρόνια και το κείμενο μιας από τις ομιλίες-ανακοινώσεις της αντίστοιχης χρονικής περιόδου, η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερο κερκυραϊκό ενδιαφέρον.
Το 1991 ο επί πολλά χρόνια γραμματέας της Ε.Κ.Σ. και πνευματικός δημιουργός Γεράσιμος Χυτήρης, με το πλούσιο συγγραφικό έργο, για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή του
έπαψε να μετέχει στο Δ.Σ., δεν έπαψε όμως να παραχωρεί τις μελέτες του στην Ε.Κ.Σ. για τη δημοσίευσή τους – μελέτες αξιολογότατες, με πλούσιο και πρωτότυπο υλικό από αρχειακές πηγές, ύστερα από συστηματική έρευνα. Τα τελευταία χρόνια του τα έζησε με την οικογένεια του πρωτότοκου γιου του Θεόδωρου, στο Γιορκ της Αγγλίας, μέχρι τον θάνατό του (18 Απριλίου 1997). Ο ξεχωριστός και ακούραστος αυτός πνευματικός δημιουργός υπήρξε φίλος και από τους πλέον στενούς συνεργάτες του Κώστα Δαφνή και είχε προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στο έργο της Εταιρείας.
Στις 24 Ιανουαρίου 1998 έφυγε από τη ζωή η δικηγόρος Αυγή Μακρή-Αργυρού, μέλος του Δ.Σ., κόρη του αείμνηστου νομικού, λογοτέχνη και ιστορικού συγγραφέα Θεόδωρου Μακρή. Κατά την προβλεπόμενη από το Καταστατικό της Εταιρείας Γενική Συνέλευση των μελών, που πραγματοποιήθηκε στις 5 Απριλίου 1998, νέο μέλος του Δ.Σ. εκλέχτηκε ο Γιάννης Πιέρης, γνωστός για τις γνώσεις του στην τοπική ιστορία της Κέρκυρας.
Το 1999 νέα απώλεια για την Ε.Κ.Σ. υπήρξε ο θάνατος του Παναγιώτη Γαστεράτου, δικηγόρου, γραμματέα της Εταιρείας και εκ των ιδρυτικών μελών της. Κατά τη Γενική Συνέλευση στη θέση του γραμματέα εξελέγη ο Περικλής Παγκράτης.
Το έτος 2001 «σημαδεύτηκε» από τον θάνατο του επί δεκαπενταετία προέδρου της Ε.Κ.Σ. πατρός Αθανασίου Χ. Τσίτσα. Έφυγε από τη ζωή στις 30 Ιουνίου 2001 και κηδεύτηκε από τον μητροπολιτικό ναό της πόλης. Σε συνεδρίαση του Δ.Σ. την 25η Ιουλίου 2001 εκλέχτηκε ομόφωνα νέος πρόεδρος ο Γιάννης Πιέρης.
Το 2002 αποφασίστηκε με πρωτοβουλία του προέδρου της Ε.Κ.Σ. η επανέκδοση των Κερκυραϊκών Χρονικών που εξέδιδε ο Κώστας Δαφνής από το 1951 έως το 1987, ύστερα από σχετική άδεια του γιου του δρ. Ευγένιου Δαφνή, ιατρού. Την επιμέλεια των Χρονικών, τα οποία αριθμούν επτά τόμους, ανέλαβε ο Θεοδόσης Πυλαρινός. Ο πρώτος τόμος αποφασίστηκε να είναι αφιερωμένος στον αείμνηστο Κώστα Δαφνή.
Σημαντικό γεγονός για την Ε.Κ.Σ. υπήρξε η επίσκεψη του προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου στο Μουσείο Σολωμού την 21η Μαΐου 2003.
Εν όψει της μετακίνησης από 1ης Ιανουαρίου 2006 του προέδρου της Ε.Κ.Σ. Γιάννη Πιέρη στην προεδρία της Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας το Δ.Σ. σε συνεδρίασή του στις 22 Δεκεμβρίου 2005 εξέλεξε ομόφωνα ως νέο πρόεδρο τον Περικλή Παγκράτη, ενώ στη Γ.Σ. της 3ης Απριλίου 2006 τη θέση του παραιτηθέντος αντιπροέδρου Γιάννη Μάζη κατέλαβε κατόπιν συμπληρωματικών αρχαιρεσιών ο καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου Θεοδόσης Πυλαρινός, και τη γραμματεία ο Δημήτρης Κονιδάρης, παλαιά μέλη της Εταιρείας.
Από το έτος 2005 εγκαινιάστηκαν τα ετήσια Επιστημονικά Συνέδρια της Ε.Κ.Σ., πρωτοβουλία του προέδρου της Περικλή Παγκράτη. Το πρώτο, για τον ποιητή Γιάννη Δάλλα, πραγματοποιήθηκε στις 11 και 12 Νοεμβρίου του 2005 στο αμφιθέατρο της Ιονίου Ακαδημίας.
Για την έγκαιρη επισήμανση της συμπλήρωσης 150 χρόνων, το 2007, από τον θάνατο του εθνικού ποιητή Διονυσίου Σολωμού, η Ε.Κ.Σ. διοργάνωσε τριήμερο Επιστημονικό Συνέδριο. Κατά τη διάρκειά του τιμήθηκε ο ποιητής Δημήτρης Ι. Σουρβίνος, ο οποίος και διάβασε ποίησή του.
Στις 16 και 17 Νοεμβρίου 2007 πραγματοποιήθηκε Επιστημονικό Συνέδριο για τον κερκυραίο πεζογράφο Σπύρο Πλασκοβίτη.
Την 7η και 8η Νοεμβρίου 2008 διοργανώθηκε Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Με επίκεντρο την ποίηση. Λόγος – Μουσική – Εικόνα».
Στις 6 και 7 Νοεμβρίου 2009 πραγματοποιήθηκε το Επιστημονικό Συνέδριο της Εταιρείας με τίτλο: «Ο στοχασμός των δημιουργών».
Το καθιερωμένο πλέον ετήσιο Επιστημονικό Συνέδριο ήταν αφιερωμένο το 2010 στον μεγάλο μας ποιητή Οδυσσέα Ελύτη και πραγματοποιήθηκε από τις 19 έως τις 21 Νοεμβρίου.
Το Επιστημονικό Συνέδριο της 11ης, 12ης και 13ης Νομβρίου 2011 ήταν αφιερωμένο στον επίσης μεγάλο ποιητή μας, τον Γιώργο Σεφέρη, με αφορμή τη συμπλήρωση σαράντα χρόνων από τον θάνατό του.
Το Επιστημονικό Συνέδριο της 9ης-11ης Νοεμβρίου 2012 ήταν αφιερωμένο στους υπερρεαλιστές ποιητές Ανδρέα Εμπειρίκο και Νίκο Εγγονόπουλο.
Τέλος, το Επιστημονικό Συνέδριο της 15ης-17ης Νοεμβρίου 2013 ήταν αφιερωμένο στους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς Μανόλη Αναγνωστάκη, Τίτο Πατρίκιο και Μίλτο Σαχτούρη. Προσήλθε, τιμητικά προσκεκλημένος, ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος.
Επανερχόμενοι, σημειώνουμε ότι στις 22 Απριλίου 2007 η τότε πρόεδρος της Βουλής Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη που παρευρέθηκε στις κερκυραϊκές εκδηλώσεις για το «Έτος Σολωμού», επισκέφθηκε την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών στο Μουσείο Σολωμού. Σημειώνουμε ότι η Εταιρεία ανέδειξε δεόντως την εορταστική αυτή εκδήλωση. Στη συνέχεια όρισε το «Έτος Λορέντζου Μαβίλη» και το «Έτος Κωνσταντίνου Θεοτόκη», διοργανώνοντας σχετικές επιστημονικές εκδηλώσεις.
Το 2009 πραγματοποιήθηκε γενική ανακαίνιση του κτηρίου της Ε.Κ.Σ. με χορηγία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος ύστερα από πρόταση του αντιπροέδρου της Εταιρείας Θεοδόση Πυλαρινού και θερμή εισήγηση του διευθυντή της Εθνικής Αλέξανδρου Γ. Σταύρου προς τον διευθύνοντα σύμβουλό της Τάκη Αράπογλου. Επίσης, πραγματοποιήθηκε αναδιάταξη του Μουσείου. Για τη γενναιόδωρη και ευγενή χορηγία της Εθνικής Τράπεζας τοποθετήθηκε ιδιαίτερη μαρμάρινη πλάκα στο αίθριο του Μουσείου. Στην αναδιάταξη του Μουσείου, με σύγχρονη μουσειακή αντίληψη, συνέβαλε αποφασιστικά και αφιλοκερδώς η αρχαιολόγος Αγλαΐα Καραμάνου-Παπουτσάνη. Ο χαράκτης Γιώργος Κεφαλληνός ανέλαβε την ανάρτηση των χαρακτικών και των χαρτών, ενώ τις μεταφράσεις κειμένων στην αγγλική γλώσσα, που συνοδεύουν τα εκθέματα, επιμελήθηκαν το ζεύγος Μαρία Στράνη-Potts και Jim Potts.
Τα εγκαίνια του ανακαινισμένου Μουσείου, στα οποία παρέστη το σύνολο του πνευματικού κόσμου του νησιού, έγιναν στις 30 Οκτωβρίου 2009, ενώπιον των αρχών, εκπροσώπων της Εκκλησίας, του νομάρχη και του δημάρχου Κερκυραίων, καθηγητών του Ιονίου Πανεπιστημίου και πλήθους μελών και φίλων της Εταιρείας.
Την ίδια χρονιά ο αείμνηστος Νικόλαος Παπακωστόπουλος με τη διαθήκη του διέθεσε το ποσόν των 40.000 €, το οποίο αναλώθηκε για την αγορά αποθηκευτικού χώρου πλησίον του Μουσείου Σολωμού, στον οποίο, μετά από κατάλληλη διαμόρφωση, μεταφέρθηκαν για πλήρη τακτοποίηση και ταξινόμηση οι εκδόσεις της Ε.Κ.Σ., άλλα βιβλία και διάφορα αντικείμενα, που πλεόναζαν στους χώρους του Μουσείου Σολωμού. Το όνομα του ευεργέτη προστέθηκε στην πλάκα των ευεργετών.
Στις 22 Αυγούστου 2009 έφυγε από τη ζωή ο νευρολόγος-ψυχίατρος και πνευματικός άνθρωπος Ανδρέας Γκούσης, επί σειρά ετών μέλος του Δ.Σ. της Ε.Κ.Σ., διατελέσας και αντιπρόεδρός της.
Στις 18 Δεκεμβρίου 2010 πραγματοποιήθηκε στη Ζάκυνθο η πρώτη τελετή της αδελφοποίησης των δύο Μουσείων Σολωμού, του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων και του Μουσείου Σολωμού (Κερκύρας). Η αδελφοποίηση αυτή που έτυχε εξαιρετικής υποδοχής από την ζακυνθινή πλευρά, οφείλεται σε πρωτοβουλία του προέδρου της Ε.Κ.Σ. Περικλή Παγκράτη.
Το 2011 εκδόθηκε ένα έγχρωμο τρίπτυχο ενημερωτικό φυλλάδιο δύο όψεων, σε δύο γλώσσες (ελληνικά και αγγλικά) με σύντομα κείμενα για τον Σολωμό, πλαισιωμένα από φωτογραφικό υλικό, προκειμένου να προσφέρεται στους επισκέπτες του Μουσείου.
Στις 8 Ιουνίου 2012 έφυγε από τη ζωή ο Γεώργιος Χρυσικόπουλος, παλαιό μέλος του Δ.Σ. της Ε.Κ.Σ., έφορος βιβλιοθήκης επί σειρά ετών. Κατά την ετήσια Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 19-5-2013 και ώρα 12.30 π.μ. στο Μουσείο Σολωμού, πέραν των τρεχόντων θεμάτων διενεργήθηκε ψηφοφορία για την ανάδειξη ενός μέλους προς συμπλήρωση του Δ.Σ., στη θέση του αποβιώσαντος. Νέο μέλος αναδείχθηκε ο ψυχίατρος και λογοτέχνης Αθανάσιος Μαρτίνος και αναπληρωματικό η φιλόλογος Νικολαΐς Πέννα.
Η Ε.Κ.Σ. έχει να επιδείξει πληθώρα άλλων δραστηριοτήτων που δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στη σύντομη αυτή ιστορία της. Μονολεκτικά θα αναφέρουμε μικρότερες αλλά όχι ασήμαντες δραστηριότητές της, όπως διαλέξεις σε τακτά και συχνά διαστήματα, ημερίδες ή διημερίδες, θέατρα αναλογίου, μουσικές βραδιές, τιμητικές βραδιές, προγραμματισμένες επισκέψεις και φιλοξενίες σχολείων. Και, ακόμη, τις εκπροσωπήσεις της Ε.Κ.Σ. σε συνέδρια. Τέλος, τα αποκτήματα από δωρεές.
ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΟΛΩΜΟΥ
Η σημαντικότερη αναμφίβολα συμβολή της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών υπήρξε η αναστήλωση του σπιτιού, όπου έζησε τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του και πέθανε ο Διονύσιος Σολωμός, στην πόλη της Κέρκυρας. Στο σπίτι αυτό αποφασίστηκε η λειτουργία μουσείου, του «Μουσείου Σολωμού».
Το αρχικό οίκημα είχε γκρεμιστεί με τους πρώτους ιταλικούς βομβαρδισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1941. Αναστηλώθηκε με πανελλήνιο έρανο στη δεκαετία του 1950, με σχέδια και επίβλεψη των κερκυραίων μηχανικών Γεωργίου Λινάρδου και Ιωάννη Κόλλα, οι οποίοι φρόντισαν να διατηρηθούν τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του παλαιού κτηρίου. Οι εργασίες αποπερατώθηκαν το 1964 και το Μουσείο συγκροτήθηκε σταδιακά. Βρίσκεται στην πόλη της Κέρκυρας, στα Μουράγια, μεταξύ των οδών Θεοδώρου Μακρή 2 και Κώστα Δαφνή (πρώην πάροδος Αρσενίου). Διαθέτει πολύτομη βιβλιοθήκη, ιστορικού, φιλολογικού και λογοτεχνικού περιεχομένου, ιδιαίτερα ενημερωμένη όσον αφορά στις εκδόσεις που αναφέρονται στο πρόσωπο και στο έργο του εθνικού ποιητή, προσωπογραφίες και προτομές του Σολωμού και άλλα τεκμήρια από τη ζωή του και το σολωμικό περβάλλον.
Στο «Μουσείο Σολωμού» εκτίθενται το γραφείο, όπου ο ποιητής έγραψε τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους», καθώς και αυθεντικό χειρόγραφο από το ποίημα αυτό∙ επίσης, η τούφα των μαλλιών του ποιητή, αντίτυπο του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» με ιδιόχειρη αφιέρωση του Διονυσίου Σολωμού προς τον φίλο του Δενδρινό, παλαιές εκδόσεις και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ιδίως από την προσεισμική Ζάκυνθο.
Το 2010 το Μουσείο Σολωμού της Κέρκυρας αδελφοποιήθηκε με το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων της Ζακύνθου.
Δημήτρης Κονιδάρης – Λουκιανός Ζαμίτ